De klassieke horeca en de catering hebben 2011 afgesloten met licht omzetverlies, terwijl de inkoopprijzen met circa 2,5 procent stegen. Een behoorlijke volumedaling dus. De sector Gemak (fastservice, foodretail, stationshoreca, pompstations) pluste 3 procent, waardoor de winst iets toenam. Supermarkten blijven terrein winnen. Kansen liggen voor de horeca vooral bij het versterken van de prijs‐kwaliteit beleving bij de consument, want die wil meer waar voor zijn euro. Deze conclusies trekt het FoodService Instituut Nederland, op basis van actuele marktcijfers van Foodstep, GfK, SymphonyIRI, CBS en HBD. Directeur Jan‐Willem Grievink van FSIN presenteerde de gegevens op maandag 9 januari bij de opening van Horecava 2012 in Amsterdam RAI.
Gemak en supermarkt winnen
De totale foodomzet steeg in 2011 met 1,7 procent, met Supermarkten en Gemak als winnaars. Die trend signaleert FSIN al sinds het begin van de economische recessie, eind 2008. In de jaren 2009 t/m 2011 verloor de totale buitenshuismarkt 827 miljoen euro omzet, terwijl at home de foodomzet met 1,23 miljard euro zag stijgen. De consument geeft onder invloed van de economische stroperigheid minder geld uit aan eten en drinken buiten de deur: zowel de bezoekfrequentie als de gemiddelde besteding liepen terug.
Consumentenonderzoek
Die trend zet in 2012 door blijkt uit de eerste resultaten van recent onderzoek, dat in opdracht van FoodService Instituut Nederland door GfK is uitgevoerd onder ruim 2.200 consumenten. Bijna de helft van de Nederlanders verwacht de komende twaalf maanden minder vaak buitenshuis te eten en te drinken. Bijna drie op de tien willen minder producten onderweg kopen (bij kiosken, tankstations etc.). En een kwart aast meer op kortingbonnen en aanbiedingen.Tien procent kiest voor goedkopere alternatieven: eetcafé in plaats van restaurant, foodretail in plaats van eetcafé etc. In de catering is de verwachting dat mensen nog meer van huis meenemen naar werk of opleiding.
Effecten van de crisis
Het zal niet verbazen dat de onzekerheid over de economie de belangrijkste factor voor de consument is om de hand op de knip te houden. 58 procent van de ondervraagden zegt persoonlijk effecten van de crisis te voelen in de portemonnee en 46 procent is onzeker over zijn/haar financiële toekomst. Met als resultaat dat mensen vaker thuis zullen koken en minder uit eten gaan. Ook kopen consumenten meer ‘horecaproducten’ (pizza’s, maaltijden, broodjes) in supermarkt en speciaalzaak. FoodService Instituut Nederland publiceert het complete consumentenonderzoek in maart 2012. Het onderzoek is representatief naar leeftijd, geslacht, opleiding en regio in Nederland.
Kansen voor ‘betaalbare’ concepten
Ondanks de sombere uitspraken van de consumenten, liggen er voldoende kansen voor foodservice. De consument zoekt namelijk in alle segmenten naar ‘betaalbare’ concepten. Zowel hoog als laag in de markt. Hoogopgeleiden willen namelijk de luxe van uit eten niet missen, geven ze in het consumentenonderzoek aan: wel iets lagere bestedingen, maar geen lagere frequentie. Horecabedrijven die daar slim op inspelen, kunnen daarvan profiteren. Bijvoorbeeld met speciale menu’s, kortingen op rustige dagen/uren, meer aantrekkelijk geprijsde producten in assortiment, betaalbare streekgerechten (samenwerking met lokale boeren) etc. Het biedt ook kansen voor bedrijven in de sector Gemak die met meer beleving en extra nadruk op de betaalbaarheid de concurrentie met de supermarkt aan kunnen gaan. Catering zal kritisch naar het assortiment en de prijzen moeten kijken om te voorkomen dat nog meer gasten producten van huis meebrengen.